صحيح دعا کنیم
« اللهُمَّ انْ فَهِهْتُ عَنْ مَسْأَلَتی، اوْ عَمِهْتُ عَنْ طَلِبَتی، فَدُلَّنی عَلی مَصالِحی، وَ خُذْ بِقَلْبی الی مَراشِدی، فَلَیْسَ ذلِک بِنُکرٍ مِنْ هِدایاتِک، وَ لا بِبِدْعٍ مِنْ کفایاتِک »
[ نهج‌البلاغه فیض الاسلام، خطبه ۲۱۸.].
یعنی خدایا اگر زمانی من گنگ و لال شدم نفهمیدم از تو چه باید بخواهم، عوضی چیزی خواستم، خدایا اگر از مطلوب واقعی خودم کور شدم، چشمهایم آن مطلوبهای واقعی خودم را ندید و چیزهایی را دید که اصلًا نباید من به اینها توجه کنم، خدایا اولین دعای من این است که با آن لطف و کرم خودت دست به قلب من بینداز و دل مرا هدایت کن که بفهمم چه بخواهم، مرا به مصالح خودم راهنمایی کن.
یکی از بزرگان می‌گفت (چه نکته خوبی!) ما همیشه وقتی دعا می‌کنیم به خدا می‌گوییم خدایا به ما بده، هیچ وقت دعا نمی‌کنیم خدایا از ما بگیر، در صورتی که ما به این دعا بیشتر احتیاج داریم؛ ما به آن چیزهایی که خدا باید از ما بگیرد بیشتر احتیاج داریم تا آن چیزهایی که بخواهد به ما بدهد.◀️ تا اینهایی که از ما باید بگیرد از ما نگیرد هیچ چیز قابل دادن نیست.▶️ ما باید بگوییم خدایا این حب جاه و مال را از ما بگیر، این حسادتها را از ما بگیر، این کینه ها و عقده‌ها را از ما بگیر، این کدورتهای قلبی را از ما بگیر، این پرده‌ها را از جلو چشم ما بردار؛ این غَلها، این غِشها، این حِقدها، این ضِغْنها، این شکها، این شرکها، این کبرها، این حسدها را از ما بگیر. به این «بگیر» ها بیشتر احتیاج داریم تا به اینکه چه را به ما بده. ◀️ آخر تو چه هستی؟ اول حساب کن که چه هستی و چه داری؛ چه را طلب می‌کنی و برای کجا طلب می‌کنی؟ گفت: «آئینه شو جمال پری طلعتان طلب». اول آنچه باید از تو بگیرند آنها را بیرون بریز، آنگاه بگو بده. آن وقت است که دعای تو مستجاب می‌شود و «بده» ها به اجابت مقرون می‌شوند. ▶️
نکته دیگر که درسی است که امیرالمؤمنین علی علیه السلام می‌دهد این است (روحش را عرض می‌کنم و جمله‌اش را بعد ترجمه می‌کنم): هیچ وقت چیزی را بر خدا حتم نکنید، یعنی نگویید خدایا فلان چیز را به هر حال من می‌خواهم، من کار ندارم حکمت اقتضا می‌کند یا نه، مصلحت است یا مصلحت نیست.
ادب عبودیت اقتضا می‌کند که انسان از خدا بخواهد. آن کسی که از خدا چیز نمی‌خواهد او در مقابل خدا انانیّت به خرج می‌دهد. عبودیت اقتضا می‌کند که انسان همیشه از خداوند چیز بخواهد. و وقتی که انسان از خدا چیز می‌خواهد اول این را باید بخواهد: خدایا این قلب من را هدایت کن که از تو آن چیزی را بخواهد که حکمت و مصلحت است و الّا من خیلی اوقات گمراه می‌شوم، چیزهایی برای خود می‌خواهم که نباید بخواهم و چه دعای بزرگی است! در نهج‌البلاغه است، می‌فرماید:
« اللهُمَّ انْ فَهِهْتُ عَنْ مَسْأَلَتی، اوْ عَمِهْتُ عَنْ طَلِبَتی، فَدُلَّنی عَلی مَصالِحی، وَ خُذْ بِقَلْبی الی مَراشِدی، فَلَیْسَ ذلِک بِنُکرٍ مِنْ هِدایاتِک، وَ لا بِبِدْعٍ مِنْ کفایاتِک » [ نهج‌البلاغه فیض الاسلام، خطبه ۲۱۸.].
یعنی خدایا اگر زمانی من گنگ و لال شدم نفهمیدم از تو چه باید بخواهم، عوضی چیزی خواستم، خدایا اگر از مطلوب واقعی خودم کور شدم، چشمهایم آن مطلوبهای واقعی خودم را ندید و چیزهایی را دید که اصلًا نباید من به اینها توجه کنم، خدایا اولین دعای من این است که با آن لطف و کرم خودت دست به قلب من بینداز و دل مرا هدایت کن که بفهمم چه بخواهم، مرا به مصالح خودم راهنمایی کن.
این قلب من را بگیر و به سوی رشدش و آنچه که صلاح و هدایت و راهش است راهنمایی بفرما. از کرم تو و از لطف عمیم تو اینها عجیب و چیز تازه ای نیست؛ یعنی تو چقدر لطف داری که بسیاری از اوقات اصلًا قلب من را خودت هدایت کرده‌ای که من چه از تو بخواهم، اینها هم جزء لطفهای توست.
الحمد لله رب العالمين
کتاب آشنایی با قرآن، آیت الله شهید مرتضی مطهری، جلد نهم ، صفحه ۴۵
